|
Tăng huyết áp (THA) là một bệnh lý tim mạch nguy hiểm nhưng thường tiến triển âm thầm, ít có triệu chứng rõ ràng. Đó là lý do vì sao THA được ví như “kẻ giết người thầm lặng”. Nhiều trường hợp chỉ được phát hiện khi đã có các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, hoặc suy thận mạn.
Huyết áp được xác định bằng hai chỉ số: huyết áp tâm thu (chỉ số trên) và huyết áp tâm trương (chỉ số dưới). Theo Hiệp hội Tim mạch Việt Nam, huyết áp bình thường là dưới 120/80 mmHg. Khi huyết áp luôn ở mức từ 140/90 mmHg trở lên, bạn đã được chẩn đoán là tăng huyết áp. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ Mặc dù có đến 90% trường hợp tăng huyết áp không xác định được nguyên nhân cụ thể (tăng huyết áp vô căn), một số yếu tố sau đây được cho là có liên quan đến bệnh: Các bệnh lý khác +Bệnh thận: Viêm cầu thận, hẹp động mạch thận, sỏi thận... +Bệnh nội tiết: U tủy thượng thận, cường Aldosteron, cường giáp... +Bệnh tim mạch: Hẹp van động mạch chủ, hẹp xơ vữa động mạch thận... +Nguyên nhân khác: Ngộ độc thai nghén, rối loạn thần kinh, một số loại thuốc. Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được +Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, ăn nhiều muối, ăn đồ ăn nhiều chất béo, ít vận động, căng thẳng (stress) kéo dài. +Thừa cân, béo phì. Các yếu tố nguy cơ không thể thay đổi được +Tuổi tác: Thành mạch máu xơ vữa, kém đàn hồi theo tuổi. +Giới tính: Tỉ lệ nam giới mắc THA cao hơn nữ giới ở tuổi dưới 45. Sau 65 tuổi, tỉ lệ ở nữ giới lại cao hơn nam giới. +Di truyền: Nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu trong gia đình có bố mẹ, ông bà bị THA. Phòng và kiểm soát bệnh tăng huyết áp Tăng huyết áp là một bệnh mạn tính, cần được điều trị và kiểm soát suốt đời. Mục tiêu điều trị là giữ huyết áp dưới 140/90 mmHg, và có thể thấp hơn (130/80 mmHg) với một số đối tượng đặc biệt. Đặc biệt, không được tự ý ngừng thuốc khi thấy huyết áp ổn định. Để chủ động phòng ngừa và kiểm soát bệnh, bạn cần thực hiện các biện pháp sau: 1. Chế độ ăn lành mạnh - Giảm lượng muối, chất béo, hạn chế thịt mỡ, đồ ăn đóng hộp và thức ăn nhanh. - Tăng cường rau xanh, trái cây, các loại hạt, và các sản phẩm từ sữa ít béo. 2. Tăng cường vận động - Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để ổn định huyết áp, giảm cân và giảm căng thẳng. 3. Hạn chế chất kích thích - Không hút thuốc lá và tránh xa khói thuốc. - Hạn chế uống rượu, bia. 4. Kiểm tra sức khỏe định kỳ - Người từ 40 tuổi trở lên nên khám sức khỏe và đo huyết áp định kỳ để phát hiện sớm các nguy cơ. Khi nào cần cấp cứu? Nếu bạn hoặc người thân có huyết áp từ 180/120 mmHg trở lên kèm theo một trong các triệu chứng sau, hãy đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời: Đau tức ngực dữ dội; Khó thở; Co giật, lừ đừ, hôn mê; Nhìn mờ, nôn ói./. YS. Nguyễn Minh Thời Trung tâm Y tế Tịnh Biên
|
